Bir Rüya Hayatını Değiştirebilir; Vejetaryen | Kitap İncelemesi

• Kitabın Günümüz Yayınevi: April Yayıncılık
  Orijinal Adı: Vegetarian
  Kitabın Yazarı: Han Kang
  Kitabın İlk Basım Tarihi: 2016
  Sayfa Sayısı: 160

2016 Uluslararası Man Booker Ödülü kazanmış, Koreli yazar Han Kang’ın kitabı Vejetaryen’den bahsedeceğim.

Kitabı geçen sene okumuştum, ama yorumunu yapmam gerektiğini düşündüğümde, hiçbir şey hatırlamadığımı fark ettim. Her ne kadar incelemelerimde fazla detaya girmesem de, kitabı okuduktan sonra düşüncelerini belirtmenin kolay olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden kitabı baştan okudum.

Sayfa sayısı itibariyle ve benim yoğunluğum düşünüldüğünde, yaklaşık olarak üç günde bitirdim kitabı. Kitabı ikinci kez okumadan önce aklımda hiçbir şeyin kalmadığını söylemiştim, ama ilk aldığım zamanı unutamıyorum. Aslında öyle şaşalı bir yaklaşım sergilememiştim. Sadece kitap almak için girdiğim sitede öylece karşıma çıkmış, kapağını çok beğenmiş, almam gerektiğini düşündüğüm için almıştım. Konusu hakkında en ufak bir fikrim de yoktu. Vejetaryen’i April yayıncılığın bastığını gördüğümde belki de kitabı almam gerektiğini düşündüm. Nedendir bilmiyorum, her zaman April Yayıncılık’a karşı garip bir eğilimim vardı. Bana çok yumuşak ve rahatlatıcı bir yayın evi hissi veriyor. Tabii ki diğer yayın evlerini de seviyorum, ama April çok özel gibi. Sanırım ağaç simgesi beni etkiliyor, bilmiyorum.

Her neyse, kitabı ikinci kez okuduğumda olaylara daha sağlıklı bir şekilde yaklaştığımı ve ilk okumama nazaran anlatmak istediğini net bir şekilde anladığımı fark ettim. Sanırım, Vejetaryen, ikinci kez okunduğunda anlaşılması daha kolay olan bir kitap kategorisine giriyor. Bazı zamanlarda yazarın kimin anlattığını anlayamasam da, birkaç paragraf geçtiğinde herhangi bir isim geçmesi anlatımın kimse olduğunu gösteriyordu.

Kısaca konusundan bahsetmek istiyorum. Kitap genel olarak, bir rüya sonucu ansızın Vejetaryen olmaya karar veren Yonğhe adında bir kadının hayatının korkutucu bir şekilde değişmesini konu alıyor. Ve okuyucu bu değişimi, ilk olarak kadının kocasının gözünden, tıpkı kadının kocasının yaşadıkları çerçevesinde anlamaya çalışıyor. Sanırım bu da, kitabın merakla sayfaların çevrilmesine neden olan taraf, çünkü insan ilerleyen zamanlarda neler olduğunu öğrenmek istiyor. Yonğhe’nin değişimi kesinlikle tüyler ürpertici. Kitap üç bölümden oluşuyor. Vejetaryen, Moğol Lekesi ve Alev Ağacı. Han Kang, aslında bu üç bölümü yazarken ilk önce birbirinden bağımsız şekilde yazılmış hikaye olarak algılamış, ama sonrasında üçünü de birleştirip bir kitap heline çevirmiş. İlk bölümde, az önce bahsettiğim Yonğhe’nin rüyalar sonucu evdeki tüm etleri atmasının ve vejetaryen olması anlatılıyor, bu durum, zaman içerisinde beraberinde rahatsız edici sorunlar doğurmaya başlıyor. Kocasının gözünden aktarılan bu bölüm, kitaba dair merakın arttığı bölüm. Güzel yazıldığını düşünüyorum. Yonğhe’nin ailesi ve kocasıyla yaşadığı hayatı üzücü bir şekilde değişime uğruyor.

İkinci bölümde ise, yazar hızla bir değişiklik yapıp olanları Yonğhe’nin kız kardeşinin kocasının gözünden anlatmaya başlıyor. Burada da, boyama sanatçısı olan adamın Yonğhe’ye ilgi duyduğunu ve bunun sonucunda kendi yaptığı işte rol aldığını görüyoruz. Daha fazla detaya girmek istemiyorum, yoksa epey bir spoiler vermek durumunda kalacağım. Sadece söylemem gereken bu bölüm gerçekten de etkileyiciydi, soluksuz okudum. Yonğhe’nin tavırları, eniştesinin tavırları her şeyiyle güzel anlatılmış bir bölümdü. Cinsel açıdan tavan yapmış olsa da, o kadar da rahatsızlık vermiyor bana göre. Zaten asıl anlatılmak istenene yoğunlaşıldığında, göze çarpmıyor.

Son bölümde ise kırılma noktası mevcut, olaylar burada son buluyor. Bu bölüm Yonğhe’nin kız kardeşinin ağzından anlatılıyor. Kitap sonlandığında, Yonğhe’nin durumu okuyucuya tokat gibi çarpıyor. Bazı sitelerde okuduğum yorumlarda kitabı sevmediklerini belirtmişler, ama bence bazı kitapların okumaya zamanının olduğunu düşünüyorum. Ben, kitabı ilk okuduğumda bu duygular beslememiş, sıradan bir kitap olduğunu düşünmüştüm, ama ikinci kez okuduğumda bazı şeylerin gerçekten de oturduğunu hissettim. Bir kitabın, ruh hali açısından kesinlikle bir zamanı olduğuna inanıyorum. Önemli olan o zamanı bulabilmek. Vejetaryen’de tam olarak o şekilde bir kitap. Bomboş kafayla, bir çırpıda ve hayata dair meraklanan insanların okuması gereken bir kitap. Eğer sıradan bir kitap bekliyorsanız, ne okursanız okuyun o kitap sizin kafanızda her zaman sıradan olmakla lanetlenecektir.